โรคที่เกิดจากการประกอบอาชีพ (Occupational diseases)

หมายถึง โรคหรือความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติงาน ซึ่งมี สาเหตุโดยตรงจากการทำงานที่สัมผัสกับสิ่งคุกคามหรือสภาวะแวดล้อมในการทำงานที่ไม่เหมาะสม โดยอาการเจ็บป่วยอาจเกิดขึ้นขณะปฏิบัติงาน หลังเลิกงาน หรือภายหลังที่ออกจากงานไปแล้วการเกิดทันที เช่น ได้รับสัมผัสไอกรดในโรงงานแบตเตอรี่ มีอาการแสบตา แน่นหน้าอกเกิดภายหลังจากการทำงาน เช่น คนงานชายรายหนึ่ง อายุ 20 ปี ทำงานในโรงงานผลิตแบตเตอรี่รถยนต์ ซึ่งมีตะกั่ว 99.99 % ทำงานมา 8 เดือน ซึ่งต่อมาได้ป่วยเป็นโรคพิษตะกั่ว หรือโรคซิโคสิส อาการและอาการแสดง ใช้เวลานานอย่างน้อย 5 ปี เป็นต้น

1.1 โรคที่เกิดจากการประกอบอาชีพ (Occupational diseases)

โรคที่เกิดจากการประกอบอาชีพ มีกลไกการเกิดเนื่องจากมีสิ่งคุกคาม (hazard) ในงานที่ทำมาสัมผัส (exposure) กับ

ร่างกายคนทำงาน จึงทำให้เกิดเป็นโรค (disease)

1.2 โรคเกี่ยวเนื่องกับการทำงาน (Work-related diseases)

หมายถึง การประกอบอาชีพไปกระตุ้นให้โรคเดิมของผู้ป่วยคนนั้นให้แสดงอาการออกมา หรือทำให้อาการแย่ลงกว่าเก่า

เช่น ในคนที่มีโครงสร้างผิดปกูติอยู่แล้ว หรือผู้ป่วยโรคเบาหูวานจะมีอาการโรคเส้นเอ็นอักเสบได้ง่าย ดังนั้นการทำงานที่มีการออกแรงซ้ำๆ หรือมีท่าทางการทำงานที่ไม่ถูกต้อง ก็จะแสดงอาการ

1.3 โรคเกี่ยวเนื่องกับการทำงาน (Environmental diseases)

หมายถึง ผลกระทบที่เกิดจากมลพิษปนเปื้อนในดิน น้ำ อากาศ ทั้งจากธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ ทำให้เกิดโรคหรือผลกระทบทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง

ㆍ มีหลักการเกิดโรคเช่นเดียวกับโรคจากการทำงาน คือ มีสิ่งคุกคามมาสัมผัสกับร่างกายคน ทำให้เกิดโรคขึ้น เพียงแต่เปลี่ยนจากสิ่งคุกคามที่อยู่ในงานมาเป็นสิ่งคุกคามที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมทั่วไปแทน